Tworzony od 90 lat Polski Słownik Biograficzny będzie miał drugą serię

29 stycznia 2024, 16:39

Jeden z największych i najważniejszych projektów naukowych polskiej humanistyki, Polski Słownik Biograficzny (PSB), ukazuje się od 1935 roku. Pracują nad nim naukowcy z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Przez ostatnich 90 lat pracowało przy nim ponad 4000 specjalistów z kraju i zagranicy. Od 2022 roku tworzona jest lista haseł, które znajdą się w serii uzupełniającej słownika. Projekt zbliża się do końca, a na liście znajdzie się 30 tysięcy haseł.



Zapinki do pasów wskazują na istnienie w środkowej Europie nieznanego pogańskiego kultu

18 grudnia 2023, 12:08

Gdy w pobliżu Brzecławia czescy archeolodzy znaleźli zapinkę pasa z motywem węża pożerającego żabę, sądzili, że to unikatowe znalezisko. Szybko jednak okazało się, że istnieją jeszcze 4 bardzo podobne zapinki, które odkryto na terenie dzisiejszych Niemiec, Czech i Węgier. Zdaniem odkrywców, wskazują one na istnienie w VIII wieku na dużych obszarach Europy Środkowej nieznanego pogańskiego kultu, popularnego zarówno wśród Awarów, jak i Słowian. Łany zdobyły niedawno rozgłos, gdy znaleziono tam krowie żebro z napisem wykonanym runami.


Średniowieczna płaska Ziemia. Jak między starożytnością a renesansem wyobrażano sobie kształt planety

13 września 2023, 09:21

Jednym ze współczesnych symboli średniowiecza jest „płaska Ziemia”, popularne przekonanie, jakoby ludzie wówczas uważali, że nasza planeta jest płaska. Przekonanie o tym, że w średniowieczu wierzono w płaską Ziemię wiele mówi jednak nie o średniowieczu, a o czasach współczesnych. Ten rozpowszechniony obecnie pogląd jest bowiem mitem stworzonym przed około 200 laty i od tej pory podtrzymywanym.


Jakie tajemnice kryje „Zjawienna Góra” koło Ćmielowa?

18 maja 2023, 11:47

We wsi Grójec koło Ćmielowa w Świętokrzyskiem znajduje się rozległy lessowy cypel górujący o 40 metrów nad doliną rzeki Kamiennej. Miejscowi nazywają to miejsce „Grodziskiem” lub „Zjawienną Górą”. Wiosną ubiegłego roku w regionie tym latał samolot, który wykonywał zdjęcia lotnicze na potrzeby Geoportalu Krajowego. Miejsce to było już niejednokrotnie fotografowane z powietrza i nie zauważono tam niczego szczególnego. Jednak tym razem fotografie wykonano na tyle wcześnie, że na polach nic nie rosło. Dzięki temu Kamil Bilski ze Stowarzyszenia „Wspólne Dziedzictwo” z Opatowa zauważył na fotografiach niezwykłe struktury.


W Budzistowie pod Kołobrzegiem odkryto bullę papieską z XIV w.

11 maja 2023, 10:50

Dwa lata temu, prowadząc systematyczne prace na terenach zlokalizowanych na północ od dawnego cmentarza, Grupa Eksploracyjno-Poszukiwawcza Parsęta natrafiła w Budzistowie (gm. Kołobrzeg) na cenny zabytek. Przekazany do oczyszczenia i konserwacji obiekt okazał się bullą z okresu panowania papieża Bonifacego IX.


W Poznaniu konserwatorzy odsłonili freski, które zamalowano 250 lat temu

10 maja 2023, 13:29

W 2018 roku w Sali Sesyjnej Urzędu Miasta Poznania odkryto XVIII-wieczne freski. Przeprowadzono wówczas prace konserwatorskie i odsłonięto około 20% malunków. Teraz ukazano i odrestaurowano pozostałą część malowideł, które przez 250 lat znajdowały się pod warstwą farby.


W Hiszpanii znaleziono pierwsze wizerunki ludzi z tajemniczej kultury Tartessos

24 kwietnia 2023, 10:55

Kultura Tartessos pojawiła się w VIII wieku p.n.e. w dolinie Gwadalkiwiru na południowym-zachodzie Półwyspu Iberyjskiego. Jej główny ośrodek, dotychczas nieodnaleziony, jest utożsamiany z biblijnym Tarszisz. Informacje o Tartessos pojawiają się w źródłach bliskowschodnich i greckich, wspomina o nim m.in. Herodot (Dzieje, I 163, IV 152), który lokalizuje je za Słupami Herkulesa. Kultura Tartessos upadła z nieznanych nam przyczyn w IV wieku p.n.e.


Nadrenia-Palatynat: w Trewirze odkryto mitreum i duży relief z Kautesem

20 kwietnia 2023, 11:05

Podczas wykopalisk w Trewirze w Nadrenii-Palatynacie natrafiono na mitreum - świątynię poświęconą Mitrze - oraz duży relief przedstawiający Kautesa. To drugie sanktuarium Mitry, jakie kiedykolwiek odkryto w leżącym nad Mozelą mieście.


Odnowili wyjątkowy egipski zabytek. W świątyni w Esna można podziwiać znaki zodiaku

29 marca 2023, 10:12

Niemiecko-egipski zespół odsłonił kolejny fragment kolorowego odrestaurowanego sufitu w świątyni w Esna. Tym razem odnowiono reprezentację niebios, w skład której wchodzi kompletny zestaw znaków zodiaku. Przedstawienia zodiaku są bardzo rzadkie w egipskich świątyniach. Zodiak to część astronomii babilońskiej i nie pojawia się w Egipcie przed okresem ptolemejskim, wyjaśnia profesor Christian Leitz z Uniwersytetu w Tybindze.


Szkielet znanej pustelniczki zdradza zaskakujące szczegóły z życia kobiety

21 lutego 2023, 15:27

Analiza zbioru szkieletów – pochodzących z okresu rzymskiego, średniowiecza i angielskiej wojny domowej – przechowywanych na University of Sheffield przyniosła zaskakujące informacje na temat znanej średniowiecznej anachoretki. Kobieta, która wybrała pustelnicze życie poświęcając się modlitwie i umartwianiu, cierpiała na zaawansowany syfilis.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy